Layer 1 là gì? Tìm hiểu về Top 5 Layer 1 đang được quan tâm trên thị trường
Daily84 Editor
7 min read
Blockchain đã trở thành một phần không thể thiếu của cuộc cách mạng công nghệ số, và trong số đó, Layer 1 đóng vai trò nền tảng, là cốt lõi của hầu hết các mạng lưới blockchain hiện nay. Hiểu rõ về Layer 1 sẽ giúp chúng ta nắm vững cách thức hoạt động của công nghệ này và các tiềm năng nó mang lại cho tương lai. Vậy Layer 1 là gì? Hãy cùng Daily84 tìm hiểu về Top 5 Layer 1 đang có mặt trên thị trường qua bài viết dưới đây nhé!
Layer 1 là gì?
Layer 1 là nền tảng blockchain cơ bản, hoạt động như mạng chính chịu trách nhiệm xử lý, xác thực và ghi lại các giao dịch trên sổ cái phi tập trung mà không cần mạng khác hỗ trợ. Đây là lớp cơ sở hạ tầng của một hệ sinh thái blockchain, nơi các giao dịch được thực hiện, bảo mật và hoàn tất thông qua cơ chế đồng thuận, chẳng hạn như Proof of Work (PoW) hay Proof of Stake (PoS).
Điển hình, mỗi Layer 1 thường có đồng tiền riêng (coin) dùng để thanh toán phí giao dịch và thưởng cho thợ đào hoặc người xác nhận trong mạng. Layer 1 cung cấp một nền tảng phi tập trung và bảo mật cho các ứng dụng và dịch vụ xây dựng trên nó, ví dụ như các ứng dụng phi tập trung (dApps) hoặc các giao thức tài chính phi tập trung (DeFi).
Tuy nhiên, Layer 1 cũng phải đối mặt với những thách thức, bao gồm khả năng mở rộng khi số lượng giao dịch tăng lên, đồng thời phải duy trì tính bảo mật và phi tập trung – điều được gọi là “Bộ ba nan giải của blockchain” (Blockchain Trilemma). Các ví dụ nổi bật của Layer 1 là Bitcoin, Ethereum và Solana, đóng vai trò là cơ sở hạ tầng cho hệ sinh thái blockchain rộng lớn hơn.
Đặc điểm của Layer 1
– Cơ chế đồng thuận: Đây là yếu tố cốt lõi để xác thực các giao dịch và đạt được sự đồng thuận giữa các node trong mạng. Những cơ chế phổ biến bao gồm Proof of Work (PoW), Proof of Stake (PoS) và Delegated Proof of Stake (DPoS), ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và bảo mật của blockchain.
– Bảo mật: Layer 1 ưu tiên tính bảo mật cao thông qua mã hóa và cấu trúc mạng phi tập trung, đảm bảo tính toàn vẹn của các giao dịch và khả năng chống giả mạo.
– Khả năng mở rộng: Đây là thách thức lớn đối với Layer 1, khi cần phải xử lý khối lượng giao dịch lớn mà không ảnh hưởng đến hiệu suất. Giải pháp như sharding, sidechains, và state channels được sử dụng để nâng cao khả năng mở rộng.
– Hợp đồng thông minh: Layer 1 hỗ trợ hợp đồng thông minh, cho phép tự động hóa các thỏa thuận mà không cần trung gian, tăng tính minh bạch và hiệu quả.
– Native Token: Layer 1 thường có một token riêng, dùng để thanh toán phí giao dịch, làm phần thưởng cho validator, và chi trả phí gas cho các hợp đồng thông minh.
– Sản xuất block: Các khối (block) được tạo ra bởi miner hoặc validator, giúp ghi lại giao dịch vào sổ cái blockchain công khai.
– Tính cuối cùng của giao dịch: Layer 1 đảm bảo tính không thể thay đổi của các giao dịch, đảm bảo giao dịch đã hoàn tất không thể bị đảo ngược.
– Kiến trúc: Layer 1 bao gồm các thành phần chính như blockchain, giao thức đồng thuận, máy ảo và lớp bảo mật.
– Giới hạn: Blockchain Layer 1 gặp khó khăn trong việc cân bằng giữa phi tập trung, bảo mật và khả năng mở rộng, đồng thời cần cải thiện để giải quyết vấn đề nan giải này, như tăng kích thước block, thay đổi cơ chế đồng thuận hoặc phân mảnh.
Top 5 Layer 1 đang được quan tâm trên thị trường
Ethereum
Ethereum (ETH), được coi là nền tảng blockchain lớn nhất, không chỉ hỗ trợ phát triển các ứng dụng phi tập trung (DApps) và tổ chức tự trị phi tập trung (DAOs) mà còn tương thích với nhiều Layer-2 như zkSync và Optimism, tạo ra một hệ sinh thái phát triển mạnh mẽ.
Solana
Solana (SOL), một blockchain Layer-1 thế hệ thứ ba, nổi bật với tốc độ xử lý ấn tượng lên tới 65.000 giao dịch mỗi giây (TPS) và chi phí giao dịch thấp, giúp nó trở thành lựa chọn phổ biến cho các dự án DeFi, NFT và gaming.
Sui
Sui (SUI), một nền tảng hợp đồng thông minh sử dụng Move, có thể mở rộng lên đến vài trăm nghìn TPS và phí gas rẻ, nhờ vào cơ chế đồng thuận Narwhal & Tusk, đang thu hút sự quan tâm lớn từ các dự án DeFi.
Saga
Saga (SAGA) cung cấp giải pháp Chainlet, cho phép các ứng dụng phi tập trung khởi chạy blockchain tùy chỉnh với khả năng mở rộng vô hạn, phí giao dịch thấp và bảo mật đảm bảo, giúp nó trở thành một nền tảng đáng chú ý cho các nhà phát triển. Các dự án này đều đang tạo ra những bước đột phá trong việc phát triển blockchain và có tiềm năng dẫn đầu trong tương lai.
Aptos
Aptos (APT), với xuất phát điểm từ đội ngũ của dự án stablecoin Diem của Meta, sử dụng ngôn ngữ lập trình Move, mang đến khả năng mở rộng mạnh mẽ với 130.000 TPS, cùng với phí giao dịch thấp và bảo mật cao.
Tổng kết
Thông qua bài viết trên, Daily84 đã cung cấp cho các bạn cái nhìn tổng quan về Layer 1 và top 5 Layer 1 hiện tại trên thị trường. Chúc các bạn đầu tư thành công!
*Disclaimer: Đây chỉ là bài viết mang tính chất tham khảo, không phải là lời khuyên đầu tư. Mọi cá nhân hay tổ chức tự chịu trách nhiệm với quyết định của chính mình.
About The Author
